نقد و بررسی کتاب درآمدی بر رواشناسی دین
خبرگذاری فارس
ساعت 12:13
تاریخ 99/8/
به گزارش خبرگزاری فارس، حجت الاسلام مسعود آذربایجانی، عضو هیأت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه در سومین قسمت از برنامه چراغ مطالعه» به پرسش های کورش علیانی درباره کتاب درآمدی بر روانشناسی دین» پاسخ می دهد.
این کتاب به عنوان متن درسی برای دانشجویان رشته روانشناسی، الهیات و دین‌شناسی در مقطع کارشناسی ارشد و دکترا توسط انتشارات سمت تهیه شده است.
فصل یک کتاب به تعریف روانشناسی دین، تاریخچه و روش‌شناسی آن می‌پردازد. فصل دو، نظریه‌های سه روان‌شناس مشهور: ویلیام جیمز، فروید و یونگ را بررسی می‌کند.
به ابعاد دین و دینداری و کاویدن شرایط فهم دینداری و دیدگاههای مربوط به ابعاد دین در فصل سه پرداخته شده است.
فصل چهار، اشاره‌ای مختصر به تاریخچه و روشهای اندازه‌گیری دینداری، مبانی نظری و مشکلات اندازه‌گیری دینداری دارد و فصل پنجم آثار دینداری در سطح فردی و اجتماعی و نیز هزینه‌های دینداری را بررسی می‌کند.
این برنامه امروز شنبه ساعت 21 از شبکه چهار سیما به روی آنتن می رود و بازپخش آن یکشنبه ساعت 17 و جمعه ساعت 9 صبح خواهد بود.
به گزارش خبرنگار آئین و اندیشه فارس، محمد محمدرضایی» استاد فلسفه در همایش ملی معرفت دینی» در سخنانی با عنوان آسیب‌شناسی رویکردهای مبین به دین» گفت: در 200 سال اخیر رویکردهای ناپدیدی به دین آمده است که از برخی از آنها استقبال شده، هر چند اشکالاتی هم به آنها وارد است. وی گفت: ورود نگرش حاکمان کلیسا به دین سبب به وجود آمدن عصر رنسانس شد. عصر رنسانس یک رویکرد جدید و نوین به دین داد و آنها راهی در مقابل برخوردها و مشکلات دوران قرون وسطی انتخاب کردند و همین خاطر و نقص و کاستی عجین بود. وی افزود: بعد از رنسانس، رویکردی به وجود آمد و آن شیفتگی به علوم غربی جدید بود و به دلیل موفقیت این علوم عده‌ای را به این واداشت که این شیوه را برای حل سایر مسائل به کار گیرند و در شکل‌دادن مفاهیم فلسفی دینی و مابعدالطبیبه نیز به کار ببرند و به همین دلیل روش تجربی روشی برای کشف مسائل دینی و فلسفی شد. محمدرضایی ادامه داد: طرفداران این روش گفتند که خارج از تجربه قلمروی برای شناخت نیست و این روش مکانیکی علوم تجربی تنها روش شناخت واقعیت‌ها اس پس واقعیت‌ها محدود شد. وی گفت: در این شیوه طبیعت‌گرایانه دین به مراحل ربانی (فاعل الهی)، مابعدالطبیبه (علت‌های مابعدالطبیبه و نظری) و اثباتی (ممکن نبودن علل خارج از علل طبیعی) تقسیم‌بندی می‌شد و مراحل اثباتی را عالی‌ترین مرحله تکامل عقل انسانی می‌دانند. وی با بیان اینکه روانشناسان تنها راه توجیه پدیده‌های دینی را مسائل روانشناسی می‌دانستند، گفت: بر همین اساس فروید» مسائل ماور‌‌اءالطبیعه را براساس مسائل روانی توجیه و تدوین می‌کرد. فروید» راجع‌به تصور خدا و مفهوم خدا که متدینان را عجین را نهاد انسان می‌داند قایل به حوزه‌ای برای مسائل روانی نبود. محمدرضایی با بیان اینکه فروید خدا را ساخته و پرداخته ذهن انسان می‌داند، گفت: این نگاه تربیت‌گرایانه به دین ـ که اساس دین خدا است ـ نوعی تفکر فلسفی است که دانشمندان بدون توجه به مبانی چنین تبیین‌های را انجام می‌دهند. اگر چنین تبیینی وجود داشته باشد باید یک تفکر ماتریالیستی پشت آن وجود داشته باشد. محمدرضایی در ادامه صحبت‌هایی خود نقد‌هایی بر دیدگاههای تجربی، جامعه‌شناختی و زیست‌شناختی به دین کرد و درباره رویکرد اخلاقی به دین گفت: این رویکرد از زمان کانت» آغاز شد. کانت تحت تأثیر گرایش علمی قرار گرفت و معتقد بود که ریاضیات و طبیعیات دو علم یقینی است که هیچ شک و شبه‌ای در آن نیست و معتقد بود که باید این علوم را تبیین کرد. نویسنده کتاب الهیات فلسفی» ادامه داد: کانت به خاطر اعتقادات و پرورش های اخلاقی در خانواده، این را محدود به حوزه اخلاق کرد در حالی که این تنها یک بعد از ابعاد دینی است و نباید به دین به صورت تک‌بعدی نگریست. محمدرضایی در پایان سخنان خود گفت: در مورد رویکردهای تحلیلی نیز می‌توان گفت که سیطره این رویکرد همان نگاه طبیعت گرایانه است. همایش ملی معرفت دینی صبح امروز با حضور و سخنرانی جمعی از اساتید فلسفه در سالن اجتماعات پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی آغاز شد و تا عصر فردا ادامه دارد.
درباره این سایت